Konkretna, na początku dramatyczna relacja. Z listu do "kochanego kolegi" najpierw dowiadujemy się o przebiegu podróży, z przerwą "w warsztacie reperacej kolejowej". Dalsza część to już opis pierwszych chwil w nowym miejscu, a dalej detale dotyczące gospodarstwa.

List osadniczki to kopalnia wiedzy o pierwszych chwilach w nowym miejscu. Interesujące są bezpośrednie informacje o cenach różnych dóbr. I tak na przykład niezbędna w każdym domu kapusta kosztuje 3 zł za cetnar, za litr słodkiego mleka trzeba zapłacić 15 groszy, za mendel jaj - 1,5 zł. Między wierszami można odczytać tęsknotę za "starymi śmieciami", pomimo, że "życia mamy dosyć" - jak pisze w liście Pani Anna.

Ważna wypowiedź osoby, która już odeszła. Ktoś zanotował wspomnienia, a dzisiaj ktoś inny swoim głosem je ożywia i przekazuje dalej. W kilku zdaniach opowieści jest zawarta długa droga z Dąbrowy Tarnowskiej do nowego miejsca między Nakłem i Szubinem.