Skąd się wziął wzór Poniatówki?
16 lipca 2018
Dawny, czysty styl budownictwa wiejskiego został przeważnie skażony przez budownictwo zaborcze. Pomimo to w wyniku poszukiwań przeprowadzonych przez personel Ministerstwa Rolnictwa i Reform Rolnych oraz badań pracowników Zakładu Architektury Polskiej Politechniki Warszawskiej, udało się ustalić zasadnicze typy polskiego budownictwa drewnianego, właściwego dla dzielnic zachodnich.
Zygmunt Gloger w swoim dziele Budownictwo drzewne w dawnej Polsce opisuje typy chaty polskiej. Dokładnie wymienia jej cechy i charakterystyczne elementy. Ten znany etnograf w Przyjacielu ludu z 1838 r. znalazł wiadomości o znacznych zmianach w budowaniu chat wiejskich i ubolewanie nad zanikiem tak zwanych "wystaw" czyli podcieni na trzech słupach przed szczytem frontowym każdej chaty kmiecej. Autor miał pisać, że "słupy te drewnianym połączone łukiem, misterną ciesielską robotą, największą były domu ozdobą". Gloger w 1873 roku zwiedza Wielkopolskę a zwłaszcza Kujawy w okolicach Gopła, Kruszwicy i Inowrocławia, to chałup wiejskich starego typu z podcieniami na trzech słupach jest już niewiele.
Odrysowuje staroświecką chałupę ze szczytem podcieniowym z XVIII w. stwierdzając jednocześnie, że w podobne budynki nie tylko obfitowała Wielkopolska. Najwięcej miało ich być w województwie Kujawskim, gdzie autor napotykał często stare domy kmiece. Wskazuje również stary wiejski dom kaszubski z podcieniem szytowym na czterech słupach jako typ dawniej powszechny w całej Wielkopolsce i w województwach pomorskich.
Galeria
Chata kujawska w Sławsku Wielkiem pod Kruszwicą, z podcieniem szczytowym, odrysowana w roku 1873 r.
Stary wiejski dom kaszubski z podcieniem szczytowym na czterech słupach
Rozwiń Metryka
| Podmiot udostępniający informację: | |
|---|---|
| Data utworzenia: | 2018-07-16 |
| Data publikacji: | 2018-07-16 |
| Osoba sporządzająca dokument: | |
| Osoba wprowadzająca dokument: | Kamila Puławska |
| Liczba odwiedzin: | 1976 |
